gửi bởi admin » T.Hai Tháng 8 06, 2018 9:28 pm
Thưởng / Phạt / Không gian riêng
(Trích từ bài trả lời mot phu huynh TT Nhân Văn)
Bài này phân tích các khái niệm trên và cho thây sự liên quan ra sao.
Principles
1/ Dạy học nên dựa trên Thưởng thay vì Phạt. Ví dụ như thay vì phạt một học sinh vì bạn đó hét trong giờ học, thì nên thưởng cho HS đó khi không hét. Vc thưởng khi hành vi không xảy ra làm HS dần dần bỏ hành vi cần cấm mà không cần phải phạt.
2/ Có những lúc, HS sẽ bị kỷ luật qua hình thức phạt. Đây là điều cân thiết trong giáo dục để trẻ hiểu: "Con sẽ phải chịu trách nhiệm cho hành vi của mình nếu con bước qua giới hạn này". Một HS cần biết giới hạn này trong Lớp, gọi là nội quy. Một người con cần biết trong gia đình, gọi là nếp nhà/môt phần của văn hóa gia đình. Một công dân cần biết trong xã hội, gọi là luật.
Phạt dựa trên kỷ luật cần có các yếu tố sau:
a/ HS hiểu được giới hạn là gì, hậu quả ra sao nếu bước qua.
b/ Hình thức kỷ luật đúng mức độ với giới hạn vi phạm, đúng với độ tuổi nhận thức và thể lý của HS.
c/ Cách GV kỷ luật HS có tính cách giúp cho HS nhận ra, tránh cho lần sau.
d/ Không nhốt HS, tức là không gian phạt đóng kín, không có mặt GV hay người lớn ở đó.
e/ Không có tính cách cách ly, mà là tạo không gian riêng cho hành vi, sau đó quay lại chỉnh hành vi, dạy HS cách can thiệp.
Phạt "tào lao" thì khác. Nó có các yếu tố sau:
a/ Không có bài học dạy HS về giới hạn, hậu quả rõ ràng.
b/ Phạt tùy theo độ stress của GV ngày hôm đó.
c/ Cách kỷ luật không làm cho HS tốt hơn lần sau.
d/ Dùng lời nói nhục mạ, hoặc bạo lực, hoặc làm HS hoảng sợ.
e/ Hình phạt không thích hợp với thể trạng, tâm lý của HS.
f/ Tách ly ra khoi nhóm vì quyền lợi của số đông (gd phổ thông có thể làm vậy. gddb không làm vậy).
3/ Tránh nhầm lẫn giữa "không gian riêng" và "phạt".
HS, TK hay không, đều cần hiểu có những việc chỉ nên làm trong không gian riêng. Ví dụ như gãi ở chỗ kín, múa tay (nếu do sensory issue không thể ngăn được). Khi có những hành vi như vậy, GV mời HS vào không gian riêng để làm.
Vậy không gian riêng là nơi nào? Với HS TK, mẫu số chung thấp nhất là Nhà vệ sinh (WC). Ở nhà có, Lớp cũng có, và đi ăn nhà hàng, đi ra ngooài cũng có.
ví dụ: Trường Nhân Văn xây dựng một Phòng đọc sách chống ồn. Phòng này có thể dùng làm không gian riêng cho một số HS sinh hooạt, hoặc có hành vi như hát to vào giờ ngủ trưa. Vậy có nên đưa HS vào WC?
Câu trả lời là nên, nhưng không nên ngay từ đầu. HS cần hiểu không gian riêng là WC trước vì các lý do sau:
a/ Không phải nơi nào cũng có Phòng đọc sách. Nếu HS biết làm việc riêng ở cả WC và Phòng dọc sách, khi tới nơi nào chỉ có WC, HS vẫn có thể hoạt động được.
b/ Với một HS nhận thức còn kém, phần lớn các hành vi ko đc xã hội chấp nhận, đều thích hợp
dùng WC làm không gian riêng.