Mình rất mong được tư vấn cho bé trai 20 tháng nhà mình. Liệu cháu là chậm nói, rối loạn ngôn ngữ hay chậm phát triển.
- Cháu phát triển về thể chất tốt, các giai đoạn lẫy, trườn, bò, đi đều tốt. 12 tuổi cháu biết đi và nhanh đi vững.
- Cháu ăn ngủ tốt. Hiện tại cháu đã ăn cơm được nhưng chưa biết tự xúc + do gia đình chưa dạy cháu xúc. Cháu cũng không bao giờ tự đưa đồ ăn vào miệng, chỉ ăn khi có người khác xúc cho. Hồi bé, cháu cũng cho đồ chơi vào miệng ngậm như các bé khác, hơn 1 tuổi thì cháu không bao giờ cho gì vào miệng nữa, trừ tay của cháu, bố mẹ chỉ cần nói "Kin làm gì đấy?" hay "Kin bỏ tay ra" là cháu bỏ tay ra ngay.
- Cháu đi một mình tốt, ra ngoài thì không chạy lung tung, chỉ đi theo bố mẹ, hoặc bố mẹ dắt tay cháu đi cùng. Nhưng ra ngoài cháu lười đi, đòi bế. Cháu có thể cầm đồ chơi (kể cả đồ nặng) khi đi. Có thể đẩy xe đẩy (cháu bắt chước mọi người đẩy xe của cháu).
- Lúc mới tập đi cháu cũng hay đi theo vòng tròn (như đi quanh mẹ) và mình không biết có phải do nhà quá chật nữa hay không nên không có chỗ cho bé tập. Nhưng đi vững rồi thì cháu biết đi có chủ định. Cháu đang ở phòng này mà muốn sang phòng khác chơi thì kêu, đẩy người bố mẹ về hướng phòng kia. Tương tự như khi rẽ vào ngõ để về nhà, bé sẽ đẩy người bố mẹ về hướng ngược lại vì bé thích đi chơi hơn.
- Cháu chạy vững, biết đá bóng, ném bóng, biết chơi chuyền bóng giữa 2 người hoặc đẩy xe ô tô đi lại giữa 2 người. Chơi bóng với các bạn cháu tranh bóng rất tốt. Cúi gập người thăng bằng tốt.
- Cháu có thể trèo lên/xuống ghế, giường ở độ cao vừa phải. Cháu chưa leo cầu thang, dù cháu rất thích nhưng sợ và bố mẹ không cho tập.
- Cháu biết mở cửa, đóng cửa khi vào/ra phòng, với điều kiện cửa dễ mở
khi bố mẹ yêu cầu- Cháu biết xếp chồng đồ chơi lên nhau (đồ chơi khối bằng gỗ cháu có thể xếp rất cao) và biết bỏ hình khối vào đúng vị trí
- Nhà không cho cháu nghịch bút vì sợ nguy hiểm, nhưng cháu thấy bạn viết thì về nhà cũng dùng tay vạch các đường lung tung trên giấy/sàn nhà
- Cháu thích phân loại các đồ chơi, nếu các đồ chơi thuộc 1 bộ thì cháu sẽ xếp riêng ra được. Nhưng là cháu thích thì làm, bố mẹ không yêu cầu. Cháu chơi đồ chơi ít khi dọn đi, nhưng bắt đầu chơi thì thích chơi trò gì cháu sẽ biết đi tìm đúng vị trí.
- Nếu đang chơi mà giấu đồ đi, cháu có thể tìm được. Cháu thích chơi ú òa, hay lấy chăn che mặt thì bé sẽ đi tìm và rất thích thú.
- Đi đến chỗ lạ thì cháu sợ, không cho người lạ bế. 1 thời gian chơi quen thì cháu không lạ nữa, nhưng vẫn bám bố mẹ, người lạ có thể bế nếu cháu không nhìn thấy người quen ở gần (không còn ai để kêu). Còn không thì cháu sẽ giơ tay kêu đòi người quen bế.
- Trước cháu rất sợ ở 1 mình, nhưng bây giờ có khá hơn, ví dụ bố mẹ đi sang phòng bên cạnh (cháu biết bố mẹ ở phòng bên cạnh) thì cháu cũng không khóc, mẹ đi lấy sữa thì bảo bé là mẹ đi lấy sữa (ở ngay phòng bên) thì bé sẽ chờ được, nhưng không chờ lâu, bé sẽ chạy sang phòng bên với mẹ ngay. Hồi trước đi vệ sinh còn phải bế bé theo, bây giờ bé chấp nhận đứng chờ ngoài cửa
- Cháu thích chơi với bạn lớn hơn, nhìn các anh chị chạy nhảy là cháu cười. Với cả em nhỏ thì thi thoảng cháu cũng chơi, như dìu em bé tập đi, thơm em bé.
- Bạn nào cấu hay giành đồ chơi của cháu, cháu rất nhớ và thấy bạn là không chơi nữa.
- Cháu biết "xi" để báo đi vệ sinh nhưng không thường xuyên báo. Có lúc cháu vừa tè vừa xi, hoặc tè xong mới xi, hoặc quên không báo. Cháu tè ra quần cũng biết ngượng, biết sai nếu bố mẹ nhắc nhở.
- Cháu không thích sẽ lắc đầu mạnh và kêu, cháu không ăn vạ, nếu khóc thì dỗ rất nhanh.
- Gần đây bị mắng cháu tỏ ra bướng bỉnh, sụ mặt xuống, không khóc, 1 lúc rồi cháu nhìn và cười với người mắng cháu cho đến khi nào người đó phải cười với cháu mới thôi, rồi cháu ôm cổ, thơm má, ngồi vào lòng để nịnh.
- Những việc cháu không được phép làm (như cho tay vào ổ điện, nghịch dây điện) thì cháu cũng để ý không có ai nhìn cháu thì cháu vẫn làm, chỉ cần nhắc nhẹ là cháu hiểu ngay nhưng mặt thì thể hiện rõ là rất ấm ức.
- Cháu chơi các trò chơi 1 mình thì đều thích cả nhà cổ vũ hoan hô. Ví dụ cháu bỏ đúng khối hình vào ô, sẽ kêu và nhìn vào mọi người, nếu mọi người không hoan hô thì cháu sẽ hoan hô mẫu cho đến khi mọi người phải hoan hô mới được.
- Cháu biết bye bye nhưng lúc bố mẹ bảo có lúc làm lúc không. Nhưng mẹ đi làm thì cháu tự bye bye không cần nhắc. Đi chơi muốn về thì cháu sẽ tự bye bye (chỉ có mẹ hiểu là cháu đòi về) rồi chỉ tay ra cửa.
- Cháu biết chỉ ngón trỏ từ 15 tháng, nhưng có lúc hỏi đồ vật vẫn dùng cả bàn tay đặt lên đồ vật đó. Cháu biết nhìn theo hướng bố mẹ chỉ. Nhưng đến giờ cháu vẫn không chỉ người trong nhà dù cháu biết (hỏi bố đâu thì cháu nhìn bố, nhưng không phải thường xuyên).
- Cháu có thể chỉ vài bộ phận cơ thể mà cháu thích như mũi, miệng, rốn. Nhưng được yêu cầu thì lúc làm lúc không.
- Nhà có dạy cháu các đồ vật, hình dán trên tường như con vật nhưng cháu nhớ rất ít, nhưng cái gì nhớ thì chỉ đúng. Nhưng hỏi thì cháu hay chạy đến tận đồ vật đó để chỉ chứ không chỉ từ xa.
- Mới đây mình mới biết là nên "sai cháu" để tăng khả năng nghe hiểu. Mình thật sai lầm vì cả nhà rất chiều cháu nên mình cảm thấy khả năng nghe hiểu của cháu không được tốt.
- Thi thoảng lắm cháu cũng xoay tròn, vừa xoay vừa cười và cháu làm thế chỉ khi có đông người và tạo sự chú ý hay được cổ vũ.
- Cháu thích gì thì chỉ tay và kêu, mình cũng sai lầm là luôn đáp ứng các yêu cầu của cháu. Nếu lấy đúng thì cháu rất vui, không đúng thì cháu tiếp tục chỉ và kêu + nét mặt thể hiện sự không hài lòng chứ không khóc/ăn vạ.
- Cháu đặc biệt thích chơi bóng, ô tô, xếp hình khối thông minh (ngày nào cũng chơi), còn các đồ chơi khác thì cháu cũng chơi nhưng nhanh chán, đồ chơi mới lạ cháu thích có thể cầm trên tay cả buổi rồi thôi.
- Cháu thích xem quảng cáo, gameshow, baby eistein, thích xem các con rối nhưng hiện tại mình hạn chế xem ti vi vì mình thấy cháu xem ti vi quá nhiều nên ít có cơ hội giao tiếp phát triển.
- Cháu biết mở từng trang sách để xem hình, nhưng không chú ý lâu, chán thì vứt đi.
- Cháu rất thích chơi với hộp, thích mở nắp ra, đậy vào, bỏ các vật nhỏ hơn vào trong hộp rồi đổ ra.
- Cháu hay vứt đồ chơi linh tinh, hay ném xuống đất, nếu bảo cháu cũng biết không vứt nữa nhưng có lúc cháu vẫn nghịch như thế.
- Thính giác của bé theo mình là không có vấn đề. Mẹ đi làm về đứng ngoài cửa gọi mà bé ở trên tầng đã “ơi” trả lời rồi, hoặc chỉ cần lách cách mở cửa là ở trên bé đã nghe ngóng, chạy ra cầu thang để nhìn xuống. Bình thường gọi bé là bé quay lại, nhưng có lúc không, mình đã thử thay vì gọi “Kin ơi” thì gọi “Kin ơi, mẹ cho cái này này” thì bé quay lại ngay.
- Hồi trước, bé thích nghịch ngón tay của bé, ví dụ chập 2 ngón trỏ vào nhau, và thích nghịch cả ngón tay người khác nữa, nhưng giờ thì không.
- Bé rất sợ bác sỹ và bệnh viện vì bé đã đến để khám và tiêm 1 vài lần, bé nhớ rất lâu, bước vào phòng khám là bé khóc, bước ra là nín ngay. Đưa bé đi khám rất vất vả vì bé khóc suốt, vừa bước ra khỏi cửa là bé nín liền. Mặc dù mình không nói với bé là đi bác sỹ hay đi khám và thậm chí là đi khám những phòng khám khác nhau nhưng bé vẫn phát hiện ra và khóc.
-Bé chậm nói, bắt đầu tập nói từ 14-15 tháng, nhưng cho đến giờ vẫn chỉ được vài từ. Đặc biệt có 1 số từ bé nói được 1 thời gian rồi bỏ không nói nữa. Đến giờ thì cũng chỉ được dưới 10 từ, và chỉ thích thì bé mới nói. Bố mẹ bảo nói bé cũng không nói. Bé nói đúng với tình huống gặp phải, chứ không nói như vẹt. Ví dụ bố về mới nói “bố” còn không có bố thì không bao giờ nói. Chỉ bông hoa thì bé tự nói “haa” (không rõ hoa) và chỉ nói nếu thích thôi. Muốn đi chơi thì bé chỉ tay ra cửa và nói “đi”, đá bóng vào gầm bàn ghế (phải vào trong gầm) bé hô "ào" (có lúc nói được vào) nếu bóng chưa vào gầm thì bé chưa hô, nhìn thấy ô tô thì bé nói "ô". Cũng chỉ được có vài từ như vậy thôi.
- Mình chú ý khi mình dạy bé nói bé cũng chu môi chu mỏ nhưng không phát âm đúng được. Và thường dạy bé rất khó vì bé có thể bỏ đi chơi cái khác, hoặc không để ý là bố mẹ đang dạy.
- Bé có cái nồi, mình đưa bé cái thìa thì bé bỏ mấy đồ chơi nhỏ vào rồi ngoáy ngoáy, múc múc, mình biết bé đang chơi nấu ăn. Lần sau mình bảo Kin nấu ăn nào là bé biết tìm cái nồi, cái thìa, mấy đồ chơi nhỏ và tự chơi để được hoan hô.
- Bé cũng hay líu lo và nghe như 1 câu, khi đó bé cũng nhìn vào người khác để nói, nhưng toàn tiếng gì không biết, đặc biệt nếu bé bị mắng thì bé sẽ tìm người khác để "mách" nghe cách bé nói và bé chỉ vào người mắng bé là biết bé đang "mách' đấy, trông mặt bé còn rất ấm ức nữa.
- Bé thi thoảng cũng hát, nhưng chả nghe ra gì, câu duy nhất bé biết là "à ơi, à ơi, à à ơi" trong chúc bé ngủ ngon nhưng càng ngày bé rút ngắn lại chỉ còn "à, à, ơiiiiiiiiii" bé ngân ở cuối nghe rất buồn cười.
- Bé đi chơi với bạn về học bạn cù bố mẹ, cấu bố mẹ (toàn những việc không hay cả)
- Thay quần áo cho bé bé cũng hợp tác, giơ tay, giơ chân, nhưng bé không thích thay quần áo, rửa mặt, rửa tay (thi thoảng hay kêu khi làm vậy).
- Bé ra trường mẫu giáo chơi thú nhún (phải có người ngồi sau để giữ) bé rất thích, còn tự nhún đẩy để con thú nhún theo.
Hiện cháu đang ở nhà với bác giúp việc, nhưng bác hay cho đi chơi lắm (ra ngõ, hàng xóm, trường mẫu giáo). Cuối tuần bố mẹ cũng cho đi chơi. Nhiều người bảo cháu không cho người lạ bế hay chậm nói là biểu hiện của tự kỷ. Mình tìm hiểu thì đó mới chỉ là một số nét của tự kỷ. Mình hiện không nghĩ bé bị tự kỷ nhưng rất mong các anh/chị đánh giá hộ xem bé có phải là chậm nói hay có vấn đề gì không?
Mình xin lỗi vì viết dài quá, nhưng mình mong mọi người sẽ có đầy đủ thông tin về bé nhà mình để tư vấn cho mình.
Hiện mình cùng cả nhà đang cố gắng dành thời gian nhiều hơn để chơi + trò chuyện + dạy cháu (mình nghĩ mình chưa biết cách dạy sao cho đúng nữa). Và mình định xin cho bé đi học, mình muốn thử thay đổi môi trường của bé xem bé có tiến bộ hay không.
Xin chân thành cám ơn mọi người.
,r nhưng đọc tài liệu thì thấy con mình chắc là "rối loạn tăng động, giảm chú ý". Hiện mình đang tự can thiệp cho con, mình học theo cách của các PH ở CCM nè, tranh thủ dạy con nói nhiều lúc nhiều nơi, cứ lảm nhảm "ba ba, măm măm, ông ông...", giờ bé bắt đầu lăp lại rồi dù cách đây 2 tháng (lúc mình quyết định nghỉ việc vì lo cho tình trạng của bé quá) thì bé chưa nói đc chữ nào có nghĩa và chẳng chú ý lắng nghe. Giờ mình lại bắt đầu các từ khác
)