Bé Tự kỷ 12 tháng: can thiệp thế nà o?

[admin]

Chào chị Xuyến,

Em la phu huynh , be nha em duoc 2 tuoi , em phat hien be co bieu hien TK luc be 12 thang.
Em da nghi lam viec , chi o nha tap va choi voi con .Noi chung 11 thang qua , be co nhung cai thien va tien bo. Nhung em luon tu hoi : tien bo do co du chua ? Em mong co nhung thong tin va tro giup sau:

- Co nhung phuong phap can thiep nao huu hieu cho be nho tuoi nhu be nha em.
- Em can nhung nha chuyen mon tap huan cho em.
- Em can nhung chuyen gia theo doi va danh gia dinh ky .

Em mong buoi noi chuyen toi giup em phan nao giai toa nhung tran tro luon thuong truc trong em.

Neu co the , anh mail cho em loi khuyen duoc khong ?
Cam on chi nhieu.
Dai

Phần trả lời của chuyên gia Cùng Nhau Vượt Khó, Nguyễn Tường Anh

1. Bé thật may mắn vì được phát hiện sớm và đã có Mẹ bắt đầu huấn luyện giúp đỡ . Mức tiến bộ của trẻ TK tùy thuộc rất nhiều vào việc bé có được can thiệp sớm hay không .
2. Đài đừng nản chí . Hãy tiếp tục những gì đang thực hiện: đó cũng chính là điều Dự án Cùng Nhau Vượt Khó mong muốn .
3. Hãy tiếp tục dùng hình để dạy bé từ vựng, khuyến khích bé nói hay dùng hình ảnh để diễn tả ý tưởng bằng cách giữ lấy đồ vật hay món ăn bé thích, rồi làm mẫu và khuyên bé bày tỏ bằng lời nói hay hình ảnh . Tuy nhiên đừng ép bé quá . Ví dụ: sau 3 lần bảo bé nói "sữa" mà bé không nói hay không chọn hình thì hay cho bé bình sữa .
4. Nói cho bé nghe về ứng dụng của đồ vật trong nhà như cái xe để Ba đi làm, cái ghế để ngồi ... Nghiêm nghị nói "không" khi cần thiết . "Không" phải luôn là "không", đừng chiều bé những gì không thể chấp nhận được .
5. Làm cho bé 1 thời khóa biểU những hoạt động hàng ngày . Nếu không có Board Maker của Mayer Johnson thì cùng máy ảnh chụp .
6. Giảm thiểu tối đa những thay đổi không cần thiết trong sinh hoạt hàng ngày . Nếu có thay đổi, giới thiệu thay đổi đó trên thời khóa biểu . Nói với bé nhiều lần về những thay đổi trước khi chúng xảy ra .

Khi chúng tôi có dịp biết nhiều về bé hơn, chúng tôi mới có thể có những đề nghị thích hợp cụ thể với khả năng của bé . Chúc bé tiến bộ . Chúc Đài và gia đình tìm thấy niềm vui nơi những tiến bộ của bé .

Nguyễn Tường Anh

[trangdairom]

Chào chị Tường Anh
Em tên Đài. Con em 24 tháng 3tuần, chưa biết nói.

Em đã đưa con đi các nơi :nd1, nd2, các gia đình phụ huynh có trẻ TK tiến bộ. Em góp nhặt những bài tập, trò chơi phù hợp với tình hình của bé . Em luôn tự hỏi em dạy như vậy có đúng và đủ chưa.

Em mong CNVK sớm cung cấp dịch vụ tư vấn , theo dõi, đánh giá định kỳ, tập huấn , để em hướng dẫn con 1cách tự tin và bài bản hơn.
Cho em hỏi 2 ý sau:
1-Em được hướng dẫn tập động tác chéo cho con, để hổ trợ nói. Chị có thể cho em biết cơ sở khoa học của bài tập nầy? và sự cần thiết của nó?
2-Con em cầm lắc bất cứ thứ gì:cầm ở góc 1tấm hình rồi lắc, cầm ở cạnh đáy dẹp của tuýp kem rồi lắc, cầm 1chút xíu giấy của 1 mẩu giấy rồi lắc, cầm cuốn của 1chiếc lá rồi lắc, ...Vậy con em thiếu cảm giác gì phải không chị? em phải giúp bé điều hòa cảm giác ra sao?
Cám ơn chị nhiều
Đài

[Nguyen,Anh]

Phần trả lời từ chuyên viên Cùng Nhau Vượt Khó

Em đã đưa con đi các nơi :nd1, nd2, các gia đình phụ huynh có trẻ TK tiến bộ. Em góp nhặt những bài tập, trò chơi phù hợp với tình hình của bé . Em luôn tự hỏi em dạy như vậy có đúng và đủ chưa.

Em mong CNVK sớm cung cấp dịch vụ tư vấn , theo dõi, đánh giá định kỳ, tập huấn , để em hướng dẫn con 1cách tự tin và bài bản hơn.

Chào Đài và chào bé. Mẹ thương con thì có bao giờ những điều làm cho con là đủ được, phải không Đài? Chúng tôi chỉ mong Đài nhớ rằng mẹ phải vui, phải tự tin, phải khỏe mạnh cho con cậy dựa trong nhiều năm tới. Về phương cách hoạt động của Cùng Nhau Vượt Khó liên quan đến dịch vụ tư vấn, theo dõi, đánh giá định kỳ... chị Xuyến sẽ giúp Đài.

Cho em hỏi 2 ý sau:
1-Em được hướng dẫn tập động tác chéo cho con, để hổ trợ nói. Chị có thể cho em biết cơ sở khoa học của bài tập nầy? và sự cần thiết của nó?
2-Con em cầm lắc bất cứ thứ gì:cầm ở góc 1tấm hình rồi lắc, cầm ở cạnh đáy dẹp của tuýp kem rồi lắc, cầm 1chút xíu giấy của 1 mẩu giấy rồi lắc, cầm cuốn của 1chiếc lá rồi lắc, ...Vậy con em thiếu cảm giác gì phải không chị? em phải giúp bé điều hòa cảm giác ra sao?
Cám ơn chị nhiều

1. Động tác chéo là kết hợp của Tâm vận động và ngôn ngữ trị liệu. Có những cá nhân yếu khả năng vận động/hoạt động đối với những gì đòi hỏi nửa bên này phải kết hợp với nửa bên kia của cơ thể. Não bộ của chúng ta thì có những thần kinh bên trái điều khiển hoạt động bên phải và ngược lại. Lưỡi của chúng ta cũng vận hành như thế. Vì vậy, khi bé biết vận động chéo, bé có thể sử dụng miệng lưỡi thành thạo hơn. Tôi nghĩ rằng vận động chéo không chắc chưa đủ, và có lẽ các chuyên viên còn nhiều bài tập hơn nữa, phải không Đài? Và chắc cháu 2 tuổi, Đài cũng chưa mong đợi cháu phải nói nhiều chữ hay ghép câu phải không? Đài đang tập những gì cho cháu? Đài có thể mua thẻ hình rồi tập cho cháu gọi tên vật này vật kia, rồi hình ông bà cha mẹ này, hình chính cháu mặc những áo quần màu sắc khác nhau này... Mình bắt đầu bằng từng chữ một, và từ ngữ thì gồm những gì thiết thực, thân quen với cháu.

2. Khi bé cầm mọi thứ ở góc và cạnh của vật, bé đang thực hiện thao tác khá kỹ thuật: nắm ở cuống, ở cạnh thì lắc dễ hơn. Dễ thương nhỉ. Tuy nhiên, lắc đủ mọi thứ thì có thể là yếu bên Tâm Vận Động. Đài đọc thêm bài về Tâm Vận Động bên Nguồn Liệu nhé. Ngoài ra, vì cháu thích lắc, Đài có thể mua những đồ chơi lắc như trống lắc cho cháu chơi, và giới hạn giờ mà cháu được phép lắc. Mình cũng cần biết cháu thuộc nhóm nhậy cảm xúc hay không, thì mới có thể xác định cụ thể các bài tập.

Chúc Đài và bé có nhiều giờ học thành công.

Nguyễn Tường Anh/Nhóm Chuyên Gia TK

[Cá Cha]

Phần trả lời từ chuyên viên Cùng Nhau Vượt Khó

1. Động tác chéo là kết hợp của Tâm vận động và ngôn ngữ trị liệu. Có những cá nhân yếu khả năng vận động/hoạt động đối với những gì đòi hỏi nửa bên này phải kết hợp với nửa bên kia của cơ thể. Não bộ của chúng ta thì có những thần kinh bên trái điều khiển hoạt động bên phải và ngược lại. Lưỡi của chúng ta cũng vận hành như thế. Vì vậy, khi bé biết vận động chéo, bé có thể sử dụng miệng lưỡi thành thạo hơn. Tôi nghĩ rằng vận động chéo không chắc chưa đủ, và có lẽ các chuyên viên còn nhiều bài tập hơn nữa, phải không Đài? Và chắc cháu 2 tuổi, Đài cũng chưa mong đợi cháu phải nói nhiều chữ hay ghép câu phải không? Đài đang tập những gì cho cháu? Đài có thể mua thẻ hình rồi tập cho cháu gọi tên vật này vật kia, rồi hình ông bà cha mẹ này, hình chính cháu mặc những áo quần màu sắc khác nhau này... Mình bắt đầu bằng từng chữ một, và từ ngữ thì gồm những gì thiết thực, thân quen với cháu.


Nguyễn Tường Anh/Nhóm Chuyên Gia TK

Kính chào chị Tường Anh
Tôi xin phép hỏi chị mấy ý:
1. Chị có thể cho ví dụ về động tác chéo, cách tập động tác chéo cho cháu như thế nào?
2. Tôi đi tìm mục " Nguồn liệu " trong diễn đàn nhưng không thấy, mong được chị hướng dẫn cách truy cập.
Tôi mới gia nhập diễn đàn, có thể câu hỏi của tôi chị đã trả lời ở đâu đó, mong chị thông cảm.

[Nguyen,Anh]

Phần trả lời của chuyên viên Cùng Nhau Vượt Khó

1. Chị có thể cho ví dụ về động tác chéo, cách tập động tác chéo cho cháu như thế nào?

Chào bạn, cá cha đây, thế cá mẹ và cá con đâu rồi? Chào mừng bạn tham gia diễn đàn nhé.

Vận động chéo thì bạn có thể dậy bé vẽ vòng tròn lớn (lớn ở độ bé cần phải vòng tay từ bên phải sang bên trái của cơ thể), xếp hình từ trái sang phải... Khi bé lấy tay phải lật trang sách cũng là vận động chéo đấy, vì bé phải đưa tay qua giữa cơ thể sang tận bên trái. Bé cũng có thể vẽ đường thẳng dài (bé phải với tay sang bên kia của cơ thể). Bé có thể tập thể dục: hai tay dang thẳng hai bên, rồi đưa chéo hết cỡ phía trước. Cầm lược tay này chải tóc bên kia cũng là vận động chéo. Lấy tay này chạm vai kia hay tai kia cũng thế. Đại để là trẻ đưa tay bên này, vượt qua phần giữa cơ thể, sang tận bên kia.

Bạn thử xem nhé.

Nguyễn Tường Anh/Nhóm Chuyên Gia TK

[Cá Cha]

Phần trả lời của chuyên viên Cùng Nhau Vượt Khó



Chào bạn, cá cha đây, thế cá mẹ và cá con đâu rồi? Chào mừng bạn tham gia diễn đàn nhé.

Vận động chéo thì bạn có thể dậy bé vẽ vòng tròn lớn (lớn ở độ bé cần phải vòng tay từ bên phải sang bên trái của cơ thể), xếp hình từ trái sang phải... Khi bé lấy tay phải lật trang sách cũng là vận động chéo đấy, vì bé phải đưa tay qua giữa cơ thể sang tận bên trái. Bé cũng có thể vẽ đường thẳng dài (bé phải với tay sang bên kia của cơ thể). Bé có thể tập thể dục: hai tay dang thẳng hai bên, rồi đưa chéo hết cỡ phía trước. Cầm lược tay này chải tóc bên kia cũng là vận động chéo. Lấy tay này chạm vai kia hay tai kia cũng thế. Đại để là trẻ đưa tay bên này, vượt qua phần giữa cơ thể, sang tận bên kia.

Bạn thử xem nhé.

Nguyễn Tường Anh/Nhóm Chuyên Gia TK

Chào chị,
Đang đêm mà chị vẫn thức, tôi làm phiền chị quá.
Giờ này thì cá con đi nhà trẻ, mẹ cá đi câu tiền, chỉ có cá cha sốt ruột đành phải mượn giờ cơ quan để mò vào mạng thôi
Những cái chị dạy tôi chưa thử dạy cháu bao giờ. Chỉ thỉnh thoảng sáng dạy thì dạy cháu bắt chước tập thể dục thôi. Tôi sẽ cố gắng, chỉ tiếc là lúc minh về đến nhà, ăn cơm xong thì chả còn muốn chạy nhảy, nói năng gì nữa rồi
Cảm ơn chị

[phi]

Nguồn Liệu nằm ở đây ạ : http://concuame.com/NguonLieu.html
Anh có thể đánh trực tiếp link trên vào, hoặc vào trang concuame.com sẽ thấy mục Nguồn Liệu (nằm cạnh mục Chúng Tôi Là Ai)
Phi

[Nguyen,Anh]

Phần trả lời từ chuyên viên Cùng Nhau Vượt Khó

Chào chị,
Đang đêm mà chị vẫn thức, tôi làm phiền chị quá.

Anh ạ, anh hỏi chứ có đòi phải có câu trả lời giữa đêm đâu. Ai thức đêm trả lời, ấy là vấn đề của họ. Chả có gì phiền anh ạ.

Giờ này thì cá con đi nhà trẻ, mẹ cá đi câu tiền, chỉ có cá cha sốt ruột đành phải mượn giờ cơ quan để mò vào mạng thôi
Những cái chị dạy tôi chưa thử dạy cháu bao giờ. Chỉ thỉnh thoảng sáng dạy thì dạy cháu bắt chước tập thể dục thôi. Tôi sẽ cố gắng, chỉ tiếc là lúc minh về đến nhà, ăn cơm xong thì chả còn muốn chạy nhảy, nói năng gì nữa rồi

Cá cha ở trong cơ quan thì cũng là đi câu tiền đấy chứ! Nhưng câu tiền hay câu bạc thì tối về vẫn phải... bơi anh ạ, Cá mà! Anh cố gắng nhé, tôi biết là một ngày làm việc thì tối về mệt mỏi lắm, nhưng nếu mình hỗ trợ cháu từ bây giờ thì vài năm nữa khỏe lắm. Anh ráng nhé.

Nguyễn Tường Anh/Nhóm Chuyên Gia TK

[trangdairom]

Chào chị Anh, anh Phi, Ban Điều Hành CCM, cùng các phụ huynh của Dđ CCM.

Em tên Đài, em ở SG , bé nhà em-Pin- đã được 27 tháng , chưa biết nói.
Sau một thời gian chơi với con ,nay em thấy bí bài quá. Nhờ các anh chị tư vấn giúp.
Đầu óc em sao hổn độn quá , em sẽ cố gắng trình bày một cách mạch lạc nhất.

1/chị có hướng dẫn về 1 số động tác chéo rất hay bổ ích , em sẽ tập cho Pin . Còn về bài tập chéo : bé nằm sấp , hai người ở 2 bên hông của bé, 1 tay nắm cổ tay bé, 1 tay nắm phía dưới đầu gối bé. Tư thế ban đầu là bé úp mặt, thẳng chân, tay thẳng lên đầu. Người thứ I đẩy chân bé co lên đồng thời kéo tay ra sau lưng ,rồi trả về vị trí ban đầu, người thứ II làm giống vậy nhưng luân phiên nhau . Em có làm cho Pin nhưng Pin phản kháng khóc lóc dữ quá. Em không tập nữa . Vậy em có nên kiên quyết làm tiếp không ? Hay làm 1 số động tác chị hướng dẫn là được rồi? Pin đi bộ chỉ đánh có 1 bên tay trái thôi. Thế là em nắm 2 tay bé đánh lên xuống và hát bài "dung dăng dung dẻ ....." Làm chút chút thôi chứ làm nhiều bé giựt tay lại. Xin chị Anh cùng phụ huynh có kinh nghiệm gì giúp em tập bé đi đánh đều 2 tay.

2/ Về phát âm : Pin biết đánh lưỡi lên xuống , biết chu môi thổi đèn cầy (chưa biết hút nước , cũng xin các anh chị phụ huynh chỉ giúp về việc nầy) , biết " o o.." khi được hỏi gà trống gáy sao , biết "um...bo" (bò) , biết "gu ..gu" (chó) , biết "ộn..ộn" (heo), biết "cu..ta" (gà mái), biết mấp máy môi khi được hỏi "vịt kêu sao" , phát âm rất rõ "cho" khi muốn lấy gì , nhưng dùng "cho" ở bất kỳ tình huống nào : đòi ra khỏi nhà banh , mở nắp hộp không được, ...Em xin hỏi chị là :em nên dạy Pin phát âm phụ âm trước hay là dạy luôn một từ . Vd dạy phụ âm "c" trước hay dạy luôn chữ "cá" (vừa dạy vừa chỉ hình cá , cá đang bơi). Dạy bé phụ âm "m" hay dạy luôn "mẹ" (chỉ vào mẹ) .Em dạy "mẹ" và "cá" Pin chẳng đáp ứng , vậy có quá khó với Pin không ? Em nên dạy những phụ âm nguyên âm dễ nào trước?

3/Em có đọc các bài viết của chị bút danh khoaiyeu , có 1 số ý hay em có thể áp dụng được như cất đồ chơi lên cao, nhưng bé phải rất thích món đồ đó mình mới dụ được. Pin nhà không thích món nào lắm, các thứ nào Pin có vẻ thích em treo lên cao hay bỏ vào hộp nhựa trong hay bao ni lông trong để trên kệ ngang tầm bé nhưng bé chẳng yêu cầu gì cả. Bé rất thích tivi , đèn nhấp nháy. Chị Anh , chi Khoaiyeu , các anh chị phụ huynh ơi , mình có thể lợi dụng ý thích đó để dạy bé gì không?

Chị khoaiyeu có nói trong lúc chơi, mình lồng vào bài học "chú ý chung " .Vậy chị có thể chia xẻ kinh nghiệm dạy được không ? chị có thể gởi mail cho em : trangdairom@yahoo.com .

4/ Bé đã biết chỉ gần và xa đồ vật chung quanh nhà, biết chỉ người thân. Còn nhìn theo hướng tay chỉ bé chưa làm được. Lúc bé đi công viên , thường có nhiều đàn chim sẻ trên bãi cỏ , em hướng đầu bé và dùng tay chỉ nhưng bé không chú ý. Em ức lòng quá liền bồng bé chạy vào bầy chim và chỉ , hy vọng bầy chim bay lên gây chú ý cho bé , làm vậy nhiều lần mà mỗi lần nói và chỉ "chim kìa Pin " là Pin chỉ ngó lên trời thôi ( trước đó em đã dạy Pin nhìn lên trời xem chim bay ). Anh Chị có cách nào dạy bé nhìn theo hướng tay chỉ không ?

5/ Về nhận biết, Pin học rất nhanh qua Flash card , Pin đã nhận biết: 8 màu sắc , 10 hình dạng , số 1-10, con thú, đồ dùng trong nhà, trái cây. Em đã đọc bài viết của anh Phi "dạy cho bé nhận thấy nét tương đồng ". Thế là em cho bé ghép hình với hình :bé đặt lên dễ dàng không cần dạy. Tiếp đến là ghép đồ vật lên hình , ví dụ đặt trâu nhựa đồ chơi lên hình con trâu, ....đặt khối vuông (cube)đồ chơi lên card vẽ hình vuông ,... đặt các con số đồ chơi bằng gỗ lên hình chứa con số,... đặt đồ chơi màu vàng lên card màu vàng ,...Bé cũng đặt được không cần dạy. Vậy mình lợi dụng việc học nhanh nầy để dạy gì đây anh Phi và chị Anh ơi.
Bé cũng tỏ ra thích mặt chữ , em có xẹt hình chữ cho bé xem , bé ngồi yên chăm chú nhìn. Rồi em ngưng không xẹt nữa , khoảng 2-3 tháng sau , em đem ra thử coi bé có chỉ được không ? Bé nhận dạng được một số chữ : chó , mèo, bò , tai , mắt , mũi, chân,.. Vậy mình có cần dạy nhận biết mặt chữ khác nữa không . Em đang băn khoăn là :tại sao mình không dạy bé giao tiếp , tương tác, với mọi người xung quanh mà dạy những điều chi chưa cần thiết đối với bé .

6/ Em đang tập bé cầm viết , bé chỉ cầm bằng cả bàn tay trái , hướng dẫn cầm bằng 3 ngón của tay phải rất khó khăn. Ý của chị Khoaiyêu là vẽ vệt thẳng làm mưa rơi trên bức tranh các bé đang che dù rất hay em sẽ áp dụng vì bé có ý niệm về mưa ,về cảm giác tắm mưa , hay đứng nhìn mưa rơi. Nhưng bức tranh các bé đang che dù , mình search ở đâu đây chị? chị giúp em với.

Rất có nhiều băn khoăn khác nữa, hiện tại bây giờ em đang trong trạng thái :dừng lại , ngẩm nghỉ , xem xét mình dạy bé đúng với tâm sinh lý của bé TK 27 tháng chưa? (TK em viết tắt chắc các anh chị cũng hiểu , em rất sợ nhìn và nghe thấy 2 tiếng đó) , em đang cố gắng lôi kéo con mình 1phần nào ra khỏi thế giới đó , viết những dòng nầy mà nước mắt em rơi lã chã đây . Con tiến bộ , giậm chân tại chỗ, hay thụt lùi chỉ mẹ con mình nếm trãi đau thương hay vui lên 1 chút rồi đi tiếp .
Mọi người chung quang chỉ hỏi "con nói được chưa ?" Một câu hỏi nghe ngậm ngùi quá .Mọi người đâu biết rằng đỉnh vinh quang đó , mẹ chưa dám mơ đến , chỉ biết cùng con nhẩn nại đi những bước nhỏ nhặt nhất: chỉ chỏ , nhận biết người thân, biết ôm người thân, biết bắt chước cùng mẹ gõ trống , há miệng, dang tay, ....

Xin chia xẻ cùng CCM, cùng các phụ huynh đồng cảnh ngộ.

Cám ơn Chị Anh , Anh Phi , Chị Xuyến , cùng các phụ huynh . Chúc mọi người sức khỏe
Đài

[Nguyen,Anh]

Phần trả lời của chuyên viên Cùng Nhau Vượt Khó

1/chị có hướng dẫn về 1 số động tác chéo rất hay bổ ích , em sẽ tập cho Pin . Còn về bài tập chéo : bé nằm sấp , hai người ở 2 bên hông của bé, 1 tay nắm cổ tay bé, 1 tay nắm phía dưới đầu gối bé. Tư thế ban đầu là bé úp mặt, thẳng chân, tay thẳng lên đầu. Người thứ I đẩy chân bé co lên đồng thời kéo tay ra sau lưng ,rồi trả về vị trí ban đầu, người thứ II làm giống vậy nhưng luân phiên nhau . Em có làm cho Pin nhưng Pin phản kháng khóc lóc dữ quá. Em không tập nữa . Vậy em có nên kiên quyết làm tiếp không ? Hay làm 1 số động tác chị hướng dẫn là được rồi? Pin đi bộ chỉ đánh có 1 bên tay trái thôi. Thế là em nắm 2 tay bé đánh lên xuống và hát bài "dung dăng dung dẻ ....." Làm chút chút thôi chứ làm nhiều bé giựt tay lại. Xin chị Anh cùng phụ huynh có kinh nghiệm gì giúp em tập bé đi đánh đều 2 tay.

Chào Đài, đối với các em học sinh, dù ở độ tuổi nào, tầm kiến thức nào, trí hiểu nào, các bài dậy (ở mọi lãnh vực) đều nên có ý nghĩa. Những hành động có vẻ như vô nghĩa với các em sẽ khó thuyết phục các em chú ý và cố gắng. Đối với bé của Đài, ở 27 tháng, phải nằm sấp và ba mẹ kéo tay này đụng vào chân kia có lẽ là bài tập mà bé không hiểu. Nói cho cùng, bài tập ấy cũng có vẻ đáng sợ. Đài ngưng là đúng. Đài tập những gì bé thoải mái thì dễ cho cả hai mẹ con.

Khi Pin chỉ đánh có một tay bên trái, Đài cho mình biết xem Pin thuận tay nào. Và dù thuận tay nào, Đài cũng có thể tập những vận động chéo để Pin hoạt động thêm tay trái. Tuy nhiên, nếu Pin thuận tay trái thì đừng bắt Pin viết bằng tay phải nhé. Thí dụ như bài tập vẽ vòng tròn, cứ để Pin vẽ bằng tay trái.

2/ Về phát âm : Pin biết đánh lưỡi lên xuống , biết chu môi thổi đèn cầy (chưa biết hút nước , cũng xin các anh chị phụ huynh chỉ giúp về việc nầy) , biết " o o.." khi được hỏi gà trống gáy sao , biết "um...bo" (bò) , biết "gu ..gu" (chó) , biết "ộn..ộn" (heo), biết "cu..ta" (gà mái), biết mấp máy môi khi được hỏi "vịt kêu sao" , phát âm rất rõ "cho" khi muốn lấy gì , nhưng dùng "cho" ở bất kỳ tình huống nào : đòi ra khỏi nhà banh , mở nắp hộp không được, ...Em xin hỏi chị là :em nên dạy Pin phát âm phụ âm trước hay là dạy luôn một từ . Vd dạy phụ âm "c" trước hay dạy luôn chữ "cá" (vừa dạy vừa chỉ hình cá , cá đang bơi). Dạy bé phụ âm "m" hay dạy luôn "mẹ" (chỉ vào mẹ) .Em dạy "mẹ" và "cá" Pin chẳng đáp ứng , vậy có quá khó với Pin không ? Em nên dạy những phụ âm nguyên âm dễ nào trước?

Đài có thể dậy phụ âm và nguyên âm riêng rẽ vì cả chữ có vẻ đang khó cho bé. Ở 3 tuổi, phụ âm B, P, M (hai môi chập lại), K, G (cuối lưỡi che vòm họng) là những phụ âm cần có. Bé của Đài đã làm được những phụ âm này (trừ P tôi chưa thấy thí dụ). Nguyên âm thì a là dễ nhất. Đài nên dậy mọi nguyên âm. (Đài tìm xem có bộ hình với hình miệng phát âm không. Tôi sợ không có.) Những chữ gồm 1 phụ âm và 1 nguyên âm "a" cũng là chữ dễ mà Đài đã dùng (cá).

Về kỹ năng thổi, cháu biết chu môi thổi là tốt rồi. Để dậy hút, Đài nên dậy hít trước. Đài lấy tay cháu đặt trước môi của Đài và hít mạnh cho tay bé có cảm giác bị hút. Sau đó mình xài mảnh giấy mà hít cho dính vào miệng cho bé xem và làm theo. Đài cũng có thể dậy bé hít thở: giúp bé chú ý rằng mẹ hít vào rồi mới có hơi để thở ra để thổi. Khi bé đã biết hít, mình mới dậy hút ống.

3/Em có đọc các bài viết của chị bút danh khoaiyeu , có 1 số ý hay em có thể áp dụng được như cất đồ chơi lên cao, nhưng bé phải rất thích món đồ đó mình mới dụ được. Pin nhà không thích món nào lắm, các thứ nào Pin có vẻ thích em treo lên cao hay bỏ vào hộp nhựa trong hay bao ni lông trong để trên kệ ngang tầm bé nhưng bé chẳng yêu cầu gì cả. Bé rất thích tivi , đèn nhấp nháy. Chị Anh , chi Khoaiyeu , các anh chị phụ huynh ơi , mình có thể lợi dụng ý thích đó để dạy bé gì không?

Đèn nhấp nháy tôi chỉ lưu ý là đừng làm hại mắt khi bé nhìn trực diện vào bóng đèn. Những gì bé thích, Đài có thể lợi dụng để dậy mọi thứ. Phát âm: "Nói CÁ thì mẹ cho!" Kỹ năng hút: "Hút thử rồi mẹ cho!" Đài cũng có thể để vật gì đó lên màn hình: "Cái gì đây?" Đài có thể dậy giới từ trên, dưới, bên cạnh, đằng trứoc: "Tivi ở đâu?" "Cạnh tivi có cái gì?"...

4/ Bé đã biết chỉ gần và xa đồ vật chung quanh nhà, biết chỉ người thân. Còn nhìn theo hướng tay chỉ bé chưa làm được. Lúc bé đi công viên , thường có nhiều đàn chim sẻ trên bãi cỏ , em hướng đầu bé và dùng tay chỉ nhưng bé không chú ý. Em ức lòng quá liền bồng bé chạy vào bầy chim và chỉ , hy vọng bầy chim bay lên gây chú ý cho bé , làm vậy nhiều lần mà mỗi lần nói và chỉ "chim kìa Pin " là Pin chỉ ngó lên trời thôi ( trước đó em đã dạy Pin nhìn lên trời xem chim bay ). Anh Chị có cách nào dạy bé nhìn theo hướng tay chỉ không ?

Nhìn theo hướng tay chỉ là yếu điểm của nhiều bé TK. Hiện thì Pin "vướng" với ý niệm chim là ở trên trời. Đài thử tìm hình ảnh cho thấy chim đậu trên sân, trên cỏ, trên cây... để giới thiệu nét đa dạng của nơi chốn mà chim có thể xuất hiện. Hiện tại, nếu Đài có hình chim trên cỏ, cho cháu xem nhiều lần "chim trên cỏ, chim trên cỏ..."

5/ Về nhận biết, Pin học rất nhanh qua Flash card , Pin đã nhận biết: 8 màu sắc , 10 hình dạng , số 1-10, con thú, đồ dùng trong nhà, trái cây. Em đã đọc bài viết của anh Phi "dạy cho bé nhận thấy nét tương đồng ". Thế là em cho bé ghép hình với hình :bé đặt lên dễ dàng không cần dạy. Tiếp đến là ghép đồ vật lên hình , ví dụ đặt trâu nhựa đồ chơi lên hình con trâu, ....đặt khối vuông (cube)đồ chơi lên card vẽ hình vuông ,... đặt các con số đồ chơi bằng gỗ lên hình chứa con số,... đặt đồ chơi màu vàng lên card màu vàng ,...Bé cũng đặt được không cần dạy. Vậy mình lợi dụng việc học nhanh nầy để dạy gì đây anh Phi và chị Anh ơi.
Bé cũng tỏ ra thích mặt chữ , em có xẹt hình chữ cho bé xem , bé ngồi yên chăm chú nhìn. Rồi em ngưng không xẹt nữa , khoảng 2-3 tháng sau , em đem ra thử coi bé có chỉ được không ? Bé nhận dạng được một số chữ : chó , mèo, bò , tai , mắt , mũi, chân,.. Vậy mình có cần dạy nhận biết mặt chữ khác nữa không . Em đang băn khoăn là :tại sao mình không dạy bé giao tiếp , tương tác, với mọi người xung quanh mà dạy những điều chi chưa cần thiết đối với bé .

Pin sẽ là học sinh có khả năng nhận diện và ghi nhớ hình ảnh rất tốt. Hiện tại, Đài đang dậy Pin nhận biết, và Pin thì chưa nói để biểu tỏ khả năng diễn tả. Đài thử dùng những flash cards hay bộ ghép hình, ghép số... mà Pin nhận biết rành rẽ, và dậy Pin phát âm xem sao. Pin phát âm thì mẹ cho card hay hình hay số để ghép vào.

Tôi đồng ý là phần đọc chữ cần thiết, và giao tiếp cũng cần thiết. Đài có thể dậy chơi song song: Đài lấy một số thẻ thú vật chẳng hạn, cắt ra làm đôi. Đường cắt có thể là xéo, cong, lượn... Pin có một nửa, Ba có một nửa. Đài dậy cho Pin xin: "Chó!" Ba sẽ cho Pin nửa con chó để Pin ráp thành cả con.

6/ Em đang tập bé cầm viết , bé chỉ cầm bằng cả bàn tay trái , hướng dẫn cầm bằng 3 ngón của tay phải rất khó khăn. Ý của chị Khoaiyêu là vẽ vệt thẳng làm mưa rơi trên bức tranh các bé đang che dù rất hay em sẽ áp dụng vì bé có ý niệm về mưa ,về cảm giác tắm mưa , hay đứng nhìn mưa rơi. Nhưng bức tranh các bé đang che dù , mình search ở đâu đây chị? chị giúp em với.

À, đây rồi. Pin có thể là quen tay trái, Đài nhỉ. Đài để ý xem Pin sử dụng tay nào trước hoặc thuận hơn trong những sinh hoạt khác. Tôi không đề nghị huấn luyện đổi từ tay trái sang phải đâu.

Về cầm bút, Đài tìm loại chì màu hay viết chì cỡ to ấy. Bên này chúng tôi có loại nhựa dẻo để cây bút chui qua. Hình dáng cục nhựa xinh xắn, ở phần giữa óp vào cho phép tay bé cầm ở đó. Và bé cũng chỉ có thể cầm ở đó mà thôi. Nếu bên ấy không có, Đài mua loại đất sét dẻo hay bột nặn thử xem, nhưng khi chúng khô thì cầm không thích bằng loại nhựa dẻo. (Nếu tôi mà có dịp về Việt Nam, tôi mang những dụng cụ đặc biệt này về bán kiếm lời nhỉ. ).

Rất có nhiều băn khoăn khác nữa, hiện tại bây giờ em đang trong trạng thái :dừng lại , ngẩm nghỉ , xem xét mình dạy bé đúng với tâm sinh lý của bé TK 27 tháng chưa? (TK em viết tắt chắc các anh chị cũng hiểu , em rất sợ nhìn và nghe thấy 2 tiếng đó) , em đang cố gắng lôi kéo con mình 1phần nào ra khỏi thế giới đó , viết những dòng nầy mà nước mắt em rơi lã chã đây . Con tiến bộ , giậm chân tại chỗ, hay thụt lùi chỉ mẹ con mình nếm trãi đau thương hay vui lên 1 chút rồi đi tiếp .
Mọi người chung quang chỉ hỏi "con nói được chưa ?" Một câu hỏi nghe ngậm ngùi quá .Mọi người đâu biết rằng đỉnh vinh quang đó , mẹ chưa dám mơ đến , chỉ biết cùng con nhẩn nại đi những bước nhỏ nhặt nhất: chỉ chỏ , nhận biết người thân, biết ôm người thân, biết bắt chước cùng mẹ gõ trống , há miệng, dang tay, ....

Đài gặp bạn bè, hàng xóm, người lạ... thử để ý xem con người ta ba tuổi thì làm gì. Các chuẩn phát triển (đáng tin cậy) cũng có thể nhắc cho Đài để Đài không vượt quá tầm tâm sinh lý của Pin. Chính tôi vẫn phải làm thế. Nhiều khi sinh hoạt với bệnh nhân quen, nên thấy con nhà mình làm được gì thì ngạc nhiên: "Ối giào, con super khôn!" So lại thì tẽn tò, con mình cũng bình thường thế thôi.

Đài ạ, đem con vào đời ai cũng mong con thành công. Người ta đo quen thành công này bằng điểm 10, bằng bằng khen, bằng mũ mão cân đai... Tôi cho rằng đòi hỏi mọi cá nhân phải leo lên "đỉnh" là đòi hỏi không công bằng. Đài đừng nghĩ là tôi tìm cách an ủi phụ huynh của các em có rối loạn, khuyết tật... Đài nghĩ mà xem, nếu tôi giỏi nấu tiệc, Đài chỉ biết dọn rửa chẳng hạn; nhưng ai dám nói Đài dở hơn tôi? Ông A thích ăn bún chả, bà B thích ăn phở gà... ai giỏi ai dở? Mỗi cá nhân là một thế giới, họ thành công trong những bước đi rất riêng của họ.

Tôi biết Đài yêu con và đang cùng đi với con, nhưng Đài còn cần phải hãnh diện vì con thì đám mây u ám của hai chữ TK sẽ không làm phiền Đài nữa. Có lần, một ông bố đã trả lời bạn bè khi họ hỏi con ông đã nói được chưa: "Chưa, nó chưa nói, và vì chưa nói nên chưa biết chửi thề!!!" Moị người cười ồ, nhưng có một vài người thấy nhột vì con họ.... chửi thề thương luôn!

Thế nhé, Đài, hãy cùng Pin đi tới, đi bằng nhịp độ của Pin. Đừng đi lệch bước như nhân vật của TCS: Tôi đi bằng nhịp độ, 1 2 3 4 5, Em đi bằng nhịp độ 6 7 8 9 10. Hãy đi và ngẩng đầu cao. Đừng nhỏ nước mắt vì tội nghiệp con, mà hãy cười với những thành công của con.

Tôi mà có dịp về Việt Nam chắc phải đãi tất cả những ông bố bà mẹ của diễn đàn này một chầu... nước mía để có dịp ngồi với nhau và yểm trợ tinh thần nhau.

Nguyễn Tường Anh/Nhóm Chuyên Gia TK