Bé 29 tháng chậm nói do gia đình nói chuyện đa ngôn ngữ?

[medaniel]

Kính gửi các anh chị chuyên gia,
Bé nhà em hiện giờ 29 tháng, bé chỉ nói được ba ba, ma ma, măm măm, xe xe, đi chơi. Lúc bé 1 tuổi bé biết nói ba ba, từ đó đến giờ không nói thêm được gì nhiều. Bé chỉ bập bẹ nói tiếng gì đó mà em không hiểu, bé nói nhiều lắm, có khi em hỏi bé điều gì, bé quay lại nhìn em và trả lời em bằng ngôn ngữ của bé. Khi em ôm bé thì bé rất thích và bé cũng ôm hôn mẹ . Có lần em dạy bé mát xa tay chân, nên đôi khi em la bé, bé xin lỗi bằng cách mát xa tay em. Khi em gọi bé thì có khi bé nhìn mẹ có khi không, cũng như khi em nhờ bé việc gì, có khi làm khi không dù em kêu mãi( có lẽ do bé mải mê chơi đồ chơi), và bé làm xong thì em vỗ tay khen bé, bé thích lắm. Bé chưa phân biệt được màu sắc và các bộ phận cơ thể( chỉ biết mắt và đầu). Bé rất thích chơi puzzle.
Lúc bé khoảng 20 tháng mà chưa biết nói, em co hỏi bác sĩ thì bác sĩ nói bé trai chậm biết nói hơn bé gái, đến khi bé 24 tháng, bác sĩ mới cho em địa chỉ của 1 tổ chức giúp đỡ trẻ chậm nói.Nhưng cũng xin nói thêm là lúc trước bé có xem tv vì thường xuyên. Mỗi lần xem tv bé rất thích thú, sau khi biết xem tv làm bé chậm nói, em đã ngưng không cho bé xem nữa, cùng lúc đó em sinh em bé thứ 2 nên bé rất hay bực bội và khóc, vừa không được xem tv vừa có người lạ (em bé ) xuất hiện nên bé không ngủ, không nói bi bô. Thời gian đó em cũng sợ bé bị sốc vì có em nên quan tâm và rất chăm sóc bé và vài tháng sau khi bé nhỏ ngủ đêm được bé cũng không bực bội nữa.
Sau đó tổ chức đó cho người đến nhà đánh giá bé nhà em, 1 người là speech language pathologist, 1 người là teacher of special education, sau đó thì có 2 giáo viên đến dạy con em, speech therapist dạy 30mins/day, 2times/week, special instruction dạy 1hour/day/week. Teacher nói bé không tập trung, mặc dù là nhìn đồ chơi cô giáo cầm nhưng tâm trí để ở đâu, khi cô hướng dẫn thì bé không làm theo . Sau 2 3 tuần, bé có thể lấy ngón tay chỉ đồ vật, và nếu bé muốn thứ gì mà em đang cầm, bé sẽ lấy tay vỗ vào người theo như cô giáo bảo là give me. Nhưng khi em muốn bé nói “bánh” , em bảo bé nói đi mẹ cho bánh, bé chỉ nói ba ba, măm măm thôi, nếu em kiên quyết bắt bé nói thì bé nổi giận và khóc.
Bé còn làm thêm 1 cái psychological evaluation nữa , kết quả là sắp tới bé sẽ được vào trường học 2hours/day×5days/week, khi về nhà sẽ có thêm 1 teacher đến nhà 1hour/day×5days/week. Tuần vừa rồi em vừa tham quan trường thấy một kèm một. tức là mỗi em được 1 teacher kèm. Tất cả đều nói bằng tiếng anh. Xin được nói thêm cho anh chị rõ là em là người Việt , gia đình chồng em là người Việt gốc Hoa nên trong nhà em nói tiếng việt với con em, nhưng má chồng và chị chồng nói chuyện bằng tiếng tiều châu và quảng đông, nói chuyện với con em cũng bằng tiếng Hoa, các cháu chồng thì nói tiếng anh. Không biết có phải vì vậy mà cháu bị rối loạn ngôn ngữ không? Con em hiều tiếng việt nhưng cháu không nói, em nhờ cháu làm gì cháu cũng hiểu như là mẹ nói đi chơi, bé chạy đi lấy giày và áo cho mẹ mang vao giùm, mẹ nhờ bé đề đồ vật lên bàn thì bé nghe làm theo, mẹ nhờ đem đồ cho ba thì bé cũng làm, kêu bé lấy bình sữa cho em nhỏ, lấy đồ chơi cho em, kêu đi lên lầu thì đi… noi chung em thấy bé cũng hiểu tiếng việt. Nhưng bây giờ bé đi học ở trường toàn dùng tiếng anh. Các anh chị trong diễn đàn có thể tư vấn cho em cách dạy bé nói được không a? em thật sự lo lắng không biết con em bị tự kỷ hay rối loạn ngôn ngữ nên chậm nói?
Em chăm 2 con nhỏ nên rất bận rộn. Em biết được diễn đàn này là do mẹ em ở Việt Nam thường xuyên xem và đưa các trường hợp gần giống con em cho em xem để học hỏi them về cách dạy con nói, mà bây giờ có phải em nên nói với con bằng tiếng anh ? vì teacher dạy bé tiếng anh, em nói tiếng anh cho bé nhanh tiếp thu hay sao hả các anh chị? Giúp em với. Xin chân thành cảm ơn.

[phtran1302]

Chào em,
Người lớn chúng ta mà học nhiều ngôn ngữ quá có khi cũng nhầm lẫn, huống chi bé đang học ăn, học nói, bé chẳng biết phải dùng ngôn ngữ nào với ai trong gia đình, sinh ra rối rắm !
Theo tôi, em nên nói 1 ngôn ngữ thôi, nếu bé đi học và giao tiếp xã hội nơi em đang ở nói tiếng Anh thì cả nhà phải nói tiếng Anh với bé. Tôi từng thấy mẹ 1 trẻ TK, dù không giỏi tiếng Anh lắm, nhưng khi nói chuyện với con cô ấy cố gắng học tiếng Anh để giao tiếp với con.

Chúc em sớm tìm cách khắc phục tốt nhất cho bé nhé.

[medaniel]

Cám ơn chị Phương đã trả lời góp ý thư em. Em sẽ cố gắng dạy bé tiếng anh. Hôm qua lấy truyện tranh có hình các con thú trong đó có voi, em hỏi bé elephant đâu bé chỉ vào con voi, con cow đâu bé chỉ con bò nhưng em lặp lại nhiều lần bé vẫn không nói. Khi bé đòi ăn bánh em cũng lặp đi lăp lại và kêu bé nói thì bé níu tay em đòi lấy bánh và khóc lớn lên chứ không nói, chồng em đi làm xa , chỉ mình em chăm 2 bé, khi bé nhỏ [7thang] ngủ hay chơi em đều tập trung dạy bé lớn nói, nhưng bé vẫn không nói Em buồn quá không biết cách nào cho con nói. Mỗi khi có giáo viên đến nhà dạy em đếu lắng nghe và tập lại cho con, bé xếp hình puzzle các chữ hoặc hình đồ vật con vật rất tốt chỉ làm qua 1 2 lần là nhớ ráp nhanh và đúng, nhưng vẫn không nói dù bi bô nghêu ngao theo kiểu tiếng nước ngoài rất nhiều nhưng em không hiểu bé nói gì. Em phải dạy bé thế nào anh chị hướng dẫn giúp em với.

[phtran1302]

Em bình tĩnh nhé, vì chị nghĩ con em chỉ chậm nói thôi, chắc bé sẽ nói trong nay mai. Em cho con đi khám tai, mũi, họng chưa ? Cần kiểm tra xem cơ quan chức năng nói của con có vấn đề gì không ?

Chị hiểu sự nóng lòng của em chờ nghe con nói, cố lên em !

[phi]

Bạn nên lưu ý là ngôn ngữ có 2 tầng: playground language và academic language, tạm dịch là NN chơi chơi và NN có ngữ pháp.

Ở tầm NN chơi chơi (của các em còn nhỏ) thì tiếng Anh dễ hơn tiếng Việt nhưng khi vào tầng có ngữ pháp, vd như các em lớp 7, 8... thì tiếng Anh khó hơn. Một cái bẫy sai lầm mà các phụ huynh VN gặp phải là khi thấy con mình có khó khăn ngôn ngữ, bèn cho bé học tiếng Anh. Lúc đầu bé tiến triển tốt nên nghĩ tiếng Anh là giải pháp can thiệp, nhưng sau khi đụng trần thì kẹt cứng luôn: húc cho qua tầng tiếng Anh thì không nổi, mà quay lại học tiếng Việt thì cũng kẹt luôn. Tôi gặp khoảng 6 trường hợp như vậy tại VN trong vòng 2 năm qua.

Nếu trẻ không có rối loạn ngôn ngữ gì cả thì việc học 2 ngôn ngữ cùng lúc rất tốt. Còn như đã có khó khăn NN thì phải tuỳ từng trường hợp mà quyêt định.